De Goede Stad

Het Nai organiseert de interactieve tentoonstelling 'Maak onze stad'. Woensdagavond vond een debat plaats over 'de levendigheid' van 'onze' binnensteden. Daarover ontbreekt duidelijke visie vindt het instituut. Een hoogleraar Bestuur en Beleid en een stedebouwkundige gaven hun visie. De stedebouwkundige (brein achter o.a. The Red Apple in Rotterdam) bepleitte een vermeniging van functies (woon, werk, winkel), bewoners (arm&rijk, zwart&wit, slim&dom) en bebouwing (hoog&laag, smal&breed, beton&groen, verschillende typologieën). De hoogleraar vertelde hetzelfde verhaal anders, met verwijzingen naar de Chicago School en een pleidooi voor hooggekwalificeerde kunst in de publieke ruimte. Jules Deelder was ingehuurd voor de vrolijke noot. Zoals het een goede nar betaamt maakte hij op de juiste momenten de verkeerde opmerkingen. Er werd vaak en besmuikt gegniffeld. De teneur: Nederland kent geen grootstedelijke cultuur. Men wíl wel groots en meeslepend bouwen. En men wéet ook wel hoe dat moet. Maar ja, de politiek.

En inderdaad, de oorsprong van de echte metropool ontstond veelal tijdens dictaturen. Misschien is dit gegeven de wrange voorwaarde voor een levendig stadscentrum op termijn. In het Rotterdam tijdens de lauwe jaren 70 en 80, werd alles wat maar neigde naar stadse allure, met een onwezenlijke dorpse atmosfeer bemorst. Ik herinner me een koeienweide bij De Doelen, een gazonnetje voor het stadhuis en Heliport werd Volendam. In het kantoorgebouw waar ik werkte, werd de statige entreehal vertimmerd tot laagdrempelige treurigheid. Marmer en messing maakten plaats voor gipsplaten spotjesplafonds en met schrootjes bespijkerde bakken waarin dorre planten. Woensdagavond bleef de slotconclusie enigszins esoterisch in de ruimte hangen. Is despotisme een voorwaarde voor een florerende metropool? Deze these ontbrak in de rijtjes met oplossingen van de sprekers. De enige die de stelling hardop poneerde was Deelder. Maar niemand reageerde. Hiervoor was De Dichter niet ingehuurd.

Boven: Amsterdam, Damrak op zondagmorgen 5 april

Beneden: Jules Deelder, "vierkant hoog en hoekig / gekanteld in het tegenlicht"

Website NAi