vrijdag 12 november 2010

Abri Benthuizerstraat - Sint


Volgens een bekende Nicolaaslegende bewaarde een herbergier drie door hem ingemaakte jongens in een ton. Nicolaas bevrijdde de jongelingen en nam de herbergier mee als zijn slaaf. In Lotharingen wordt Sint Nicolaas begeleid door deze figuur, die men daar kent als Père Fouettard (fouetter = geselen). Ik vond hem terug op een 19de-eeuwse centsprent. In die tijd bestonden de volgende opties. 1. De kinderen waren zoet, dan was snoep en speelgoed hun deel. 2. De kinderen waren stout, dan ontvingen hun ouders een cadeau: een takkenbos (gard) om hun kroost mee op hun donder te geven.

Wie zoet is krijgt lekkers, wie stout is de roe. Altijd gedacht dat je in dat laatste geval door Zwarte Piet persoonlijk onderhanden zou worden genomen. Maar het is evident dat ook in Nederland goedheiligman en knecht gereedschap foereerden, waarmee de ouders zélf hun pokkenjong konden aftuigen.


'Goeienavond mevrouw, Sint Nicolaas stuurt me om te vragen of uw kinderen zoet zijn? Zeker, Vader Geselaar, ze zijn altijd braaf. Dan is 't goed, Sinterklaas zal hen vannacht speelgoed en lekkers brengen.'

'Zozo, dus Jopie is altijd stout? Nou dan krijgt-ie geen snoep van de Sint. Alstublieft, een mooie gard om 'm dagelijks mee af te ranselen.'

maandag 8 november 2010

Peter Vos

Peter Vos herinner ik mij vooral van Vrij Nederland, op welk blad ik tusschen 1974 en 1986 was geabonneerd. (Wat een goeie illustrators werkten voor dat blad! Harry Lammertink, Joost Roelofsz, Peter van Straaten, Jaap Vegter, Joost Swarte, Joost Veerkamp - hm veel Joosten eigenlijk - en Peter Vos natuurlijk). Ik ben een van de gelukkige bezitters van Vos' Beestenkwartet. Ik ben geen groot liefhebber van het gezelschapsspel, maar ik herinner me vrolijke momenten: 'Mag ik van jou ... van de Kloothommel ... de Benen?' De doos met kaartspelen, mikado en vlooienspel ontmoet ik slechts bij Grote Schoonmaak of Verhuizing. Ik bekijk en beoordeel dan vluchtig de vormgeving van de diverse omhulsels. Alleen het Beestenkwartet haal ik altijd even uit het doosje. Vervolgens situeer ik de doos op een op dat moment evidente locatie, welke ik onmiddellijk vergeet. Nadat ik las over de dood van Peter Vos moest ik dus even zoeken. Gelukkig bleek het Beestenkwartet nog prominent bovenin de doos aanwezig.