O, nergens weten goede mannen zich beter te verschuilen. Het is zelfs zo dat je er vaak bij het helderste daglicht, op een druk plein, niet één ziet.

Erasmus van Rotterdam, Gesprekken, Jacht op beneficies

Joris

Op de binnenplaats van het Rotterdamse stadhuis ontmoette ik vanmiddag deze stadsmarinier avant la lettre. Een door de beeldhouwer Miedema (vermoed ik) bedachte gevelversiering naar Donatello's 'Joris'. Als Wilders (die niet zo van kunscht houdt) de baas wordt in Rotterdam, zal hij deze sculptuur wel gedogen. De Rotterdamse Joris heeft immers een gewone plompe Hollandsche boerenkop en is zelfs nichteriger dan Donatello's schepping. (Of was dat nou weer die man zónder haar, die dat belangrijk vond in verband met De Vrijbleivendhydt van Weningsfluiting?) Tijdens de Italiaanse Renaissance werden bijbelsche (al of niet apocriefe) en mythologische figuren vaak door machthebbers gebruikt om hun macht te consolideren. Lorenzo di Medici (Il Vecchio) haalde Cellini terug uit Parijs om een Perseussculptuur te vervaardigen. Perseus met afgehakte Medusakop, gesitueerd in het centrum van Florence, gaf aan wie er de baas was in de stad. Maar goed, Joris is er ter bescherming. Ter bescherming tegen de draak. Hoe die draak er uit ziet? Voor de één heeft-ie lang zwart haar aan z'n kin, voor de ander lang wit haar op z'n kruin.

Rotterdams realisme

Tussen mijn woning en Rotterdam C.S. ligt de Proveniersstraat. In kloeke schreefloze letters tref je op een schutting Deelders gedicht 'Rotown magic' aan. De teneur van dit gedicht sluit naadloos aan op Barthes' motto, waarmee ik dit blog verbind ('Une photo est toujours invisible ...'). Ik loop er vaak langs. Met rolkoffertje naar Parijs, of - met tandenborstel - terug uit Den Haag. Altijd verzekerd van een stichtelijk afscheid, dan wel een gepaste thuiskomst.

De Goede Stad

Het Nai organiseert de interactieve tentoonstelling 'Maak onze stad'. Woensdagavond vond een debat plaats over 'de levendigheid' van 'onze' binnensteden. Daarover ontbreekt duidelijke visie vindt het instituut. Een hoogleraar Bestuur en Beleid en een stedebouwkundige gaven hun visie. De stedebouwkundige (brein achter o.a. The Red Apple in Rotterdam) bepleitte een vermeniging van functies (woon, werk, winkel), bewoners (arm&rijk, zwart&wit, slim&dom) en bebouwing (hoog&laag, smal&breed, beton&groen, verschillende typologieën). De hoogleraar vertelde hetzelfde verhaal anders, met verwijzingen naar de Chicago School en een pleidooi voor hooggekwalificeerde kunst in de publieke ruimte. Jules Deelder was ingehuurd voor de vrolijke noot. Zoals het een goede nar betaamt maakte hij op de juiste momenten de verkeerde opmerkingen. Er werd vaak en besmuikt gegniffeld. De teneur: Nederland kent geen grootstedelijke cultuur. Men wíl wel groots en meeslepend bouwen. En men wéet ook wel hoe dat moet. Maar ja, de politiek.

En inderdaad, de oorsprong van de echte metropool ontstond veelal tijdens dictaturen. Misschien is dit gegeven de wrange voorwaarde voor een levendig stadscentrum op termijn. In het Rotterdam tijdens de lauwe jaren 70 en 80, werd alles wat maar neigde naar stadse allure, met een onwezenlijke dorpse atmosfeer bemorst. Ik herinner me een koeienweide bij De Doelen, een gazonnetje voor het stadhuis en Heliport werd Volendam. In het kantoorgebouw waar ik werkte, werd de statige entreehal vertimmerd tot laagdrempelige treurigheid. Marmer en messing maakten plaats voor gipsplaten spotjesplafonds en met schrootjes bespijkerde bakken waarin dorre planten. Woensdagavond bleef de slotconclusie enigszins esoterisch in de ruimte hangen. Is despotisme een voorwaarde voor een florerende metropool? Deze these ontbrak in de rijtjes met oplossingen van de sprekers. De enige die de stelling hardop poneerde was Deelder. Maar niemand reageerde. Hiervoor was De Dichter niet ingehuurd.

Boven: Amsterdam, Damrak op zondagmorgen 5 april

Beneden: Jules Deelder, "vierkant hoog en hoekig / gekanteld in het tegenlicht"

Website NAi

Rotterdamse ruimte

Rotterdam, lelijk? Ja, mooi hè?!

De Esch - slot

Onlangs liep ik door de Rotterdamse buurt 'De Esch', waar ik van 1983 tot 1993 heb gewoond. Aanvankelijk was het er prettig wonen. In de opzet van de toen nieuwe wijk leken de idealen van de jaren 60 gestalte te krijgen. Artistiekerige woongroepen vestigden zich er in zgn. 'flexibele woningen'. In de woongroepwijde achtertuinen werd op klanken van Andreas Geitenbreiers elektronische harp, gezamenlijk de mosselmaaltijd gebruikt. Maar het werd er steeds minder leuk. Uiteindelijk dreunden onze linkerburen elke nacht hun discoklanken door; de hond van rechts draaide drollen op het balkon; en hullie van boven stortten hun huisvuil in onze tuin (bij voorkeur als wíj erin rondliepen). Toen wij eens na een ontspannende zomervakantie terugkeerden in onze vergrauwende straat, bleken buurtkinderen soldaatje te hebben gespeeld; onze met zorg gediefde druiventrossen hadden daarbij als munitie gefungeerd.

Getuige de plaatjes die ik er schoot, waait er tegenwoordig een geheel andere wind door de buurt. Een kleurig bord tegen een van de woonkazernes meldt in eigentijdse newspeak:

Wij spreken elkaar hier op een respectvolle manier aan ... en spreken elkaar hierop aan!

Mocht ik ooit een dergelijk sociaal realistisch kunstwerk in mijn geliefde Benthuizerstraat aantreffen, dan zal ik niet aarzelen. Ik zal onmiddelijk de druiventrossen bij Kathy's Winebar (voorheen Wijnproeverij Van Otterloo) van de gevel rukken en deze zeer onzacht tegen het bord werpen! De dienstdoende stadsmarinier (sorry, zoiets bestaat écht in Rotterdam) zij alvast gewaarschuwd!

Afb. boven: Paul van Ostaijen, Verzameld werk (Bezette Stad), Bert Bakker 1979

De Esch - 3

De Esch - 2

De Esch (hommage aan Paul van Ostaijen)

Mensen maken de Stad

Marc groet 's ochtends de dingen
Wij ontmoeten en groeten elkaar als goede buren
Wij laten geen vuil achter op straat, portiek en galerij
Wij bieden
Wij bieden huisvuil
Wij bieden huisvuil aan
Wij bieden huisvuil op een correcte manier
AAN
Wij veroorzaken GEEN GELUIDSOVERLAST!
Razen Rennen  Razen Rennen  Razen Rennen

BOEM
PAUKESLAG!

Wij spreken elkaar hier op een RESPECTVOLLE manier aan ... en spreken elkaar hierop aan!
Daar ligt alles ___________________ PLAT!

(Uitgangspunt hierbij was het behoud van de structuur van het terrein, waarin nieuwe elementen als woningen en de verkeersstructuur op een natuurlijke manier werden ingepast).

Fly Emporio Armani underwear Oude Plantage

RADIO DECIBEL YOUR NEW! NEW! NEW! STATION

GIRLS!  GIRLS!  GIRLS!

Buurtaanpak
Samen Werken
Samen Werken  Samen Werken  Samen Werken

Samen samenwerken aan een V E I L I G E  T O E K O M S T
NU: Met politiekeurmerk!

C A R E

Rotterdam

Rotterdam is niet te filmen,

Rotterdam is veels te echt

(Jules Deelder)

Bij de dokter

Mijn huisarts voert zijn praktijk in de voormalige directeurswoning van het Drinkwaterleidingbedrijf (mooi scrablewoord hè?). Ik bezoek de praktijk tegenwoordig uitsluitend vanwege mijn sportblessures ;-) Gisteren maakte ik enkele foto's in deze inspirerende, soms meditatieve, omgeving. Kostte me wel enige moeite de meeuwen op de filterhuisjes te laten poseren, zoals ik het gedacht had. Meeuwen zijn dom. Maar dat is helemaal niet erg!

My G.P. conducts his practice in the former director's house of the water-supply company. Nowadays I visit this practice exclusively because of my sporting injuries ;-) Yesterday I made some pictures in these inspiring, even meditative, surroundings. Cost me, however, some pains to let the gulls on the filterhuisjes pose the way I wanted. Gulls are dumb. But that don't matter at all!

Coolsingelkunst

Nog meer Coolsingelkunst. Deze entreeversiering werd 60 jaar geleden vervaardigd in opdracht van de Rotterdamsche Bank. De kunstenaar is Gerard Héman (1914-1992).

Beeldrijm

Kunst behoeft niet per se een maker. Soms ontstaat het vanzelf. Op de Coolsingel trof ik vanmiddag dit prachtige stuk concrete poëzie aan.

Bogenode

Vandaag viert Rotterdam het 100-jarig bestaan van de Hofbogen. Hierbij mijn ode aan de Bogen.

Ding bij de Bij

Het gebouw De Bijenkorf van Marcel Breuer en het plastiek van Naum Gabo zijn iconen van het na-oorlogse modernisme in het Rotterdamse stadsbeeld. Gabo's plastiek, door Rotterdammers ook wel 'Het Ding' genoemd, moet nodig worden gerestaureerd. Naar verluidt gaat dat in de komende maanden eindelijk gebeuren. Het gebouw en het plastiek, ooit eigendom van De Bijenkorf, zijn sinds enige jaren in het bezit van een vastgoed-beleggingsmaatschappij. Hierbij wat foto's, die ik vanmiddag maakte.

Noordereiland - 2

100 Jaar Hofbogen

De Hofbogen bestaan 100 jaar. Ik bedoel het prachtige laat-19de-eeuwse, twee kilometer lange, luchtspoor in Rotterdam-Noord. Wim Wiegmann van Kennis Werkt maakte vandaag opnamen voor zijn film 100Xuitzicht. Hij interviewde 100 bewoners over hun uitzicht op het spoor en informeerde naar hun mening over de toekomstige bestemming ervan. Een groepje jonge dansers moest de aandacht trekken van de bewoners. Ik mocht daarbij figureren als mimespeler. Tijdens het grote jubileumfeest op 4 oktober, zal de film worden vertoond. (Info: de Hofbogen).